Komisja Europejska w Kopenhadze ogłosiła 7 listopada br. zwycięzcę konkursu „Świat, jaki lubisz” na najlepsze rozwiązania problemu zmian klimatu. W kategorii niskoemisyjnego budownictwa zwyciężyły osiedla Krzywa Iwiczna i Kędzierówka, wybudowane przez firmę Dworek Polski. W klasyfikacji generalnej (5 branż) zajęły drugie miejsce w Europie (wraz z Duńczykami).
Spośród 10 europejskich projektów, które otrzymały najwyższą liczbę głosów w konkursie kampanii „Świat, jaki lubisz” eksperci wyłonili trójkę finalistów. Wybrani przez komisję przyznającą nagrody Sustainia ogólnoeuropejscy zwycięzcy zostali ogłoszeni 7 listopada w Kopenhadze.
Jak napisało jury konkursu w składzie: komisarz UE ds. działań w dziedzinie klimatu Connie Hedegaard, były gubernator stanu Kaliformia Arnold Schwarzenegger, były premier Norwegii Gro Harlem Brundtland oraz przewodniczący komisji ONZ ds. klimatu dr Rajendra Pachauri – tytuł przyznano „za połączenie innowacyjnych, ale niedrogich technologii oszczędzających zużycie energii z tradycyjną polską architekturą i urbanistyką”.
Roczne zapotrzebowanie na energię pierwotną domów zgłoszonych do konkursu to 20 do 40 kWh/mkw. Norma to 150–180 kWh/mkw., zatem można stwierdzić, że nagrodzone domy są zapewne najcieplejszymi na świecie domami budowanymi w celach komercyjnych.
Jak podkreśla Jacek Koziński, prezes firmy Dworek Polski:
– We własnym laboratorium prowadzimy szereg prac badawczych mających dalej zredukować energetyczne potrzeby naszych domów. Badania realizujemy we współpracy Politechniką Warszawską (szczególnie z Instytutem Techniki Cieplnej) i Instytutem Technicznym w Delft w Holandii. Obecnie realizujemy program zejścia poniżej poziomu 15 kWh/mkw. (od którego zaczynają się domy pasywne) przy zachowaniu cen domów dostępnych. Cieszymy się, że nasze technologie odzyskujące energię zostały zauważone i docenione. Planujemy, by kolejny program pozwolił na budowanie domów niezależnych od państwowej sieci energetycznej.
Odzysk energii ze zużytej wody
Innowacyjne technologie zastosowane w tych osiedlach są owocem prac własnego laboratorium firmy Dworek Polski. W jednym z osiedli po raz pierwszy zostało zastosowane autorskie urządzenie, które odzyskuje ponad 75 proc. energii ze zużytej ciepłej wody. To urządzenie, nazwane „odzyskwą ściekową” wspomagane jest przez kolektory słoneczne, zaś brakująca energia w zimie uzyskiwana jest z biomasy (kominki). Ze względu na wyjątkowy stosunek kosztów do efektów – zarówno ekonomicznych, jak i ekologicznych – odzyskwy ściekowe powinny stać się powszechnym standardem w Europie. Osiedle w Kędzierówce, w którym są zastosowane urządzenia jest pierwszym w świecie osiedlem komercyjnym, w którym całość energii do podgrzania wody pochodzi ze źródeł odnawialnych.
Całkowita efektywność urządzenia jest podobna do efektywności systemu kolektorów słonecznych (ok. 50 proc.), ale cena 5 razy niższa. Ważne jest, że w odróżnieniu od kolektorów słonecznych ma jednakową sprawność przez cały rok.
Wentylacja, która nie wywiewa oszczędności
Unikatowy jest też system wentylacji domów oparty o wentylację dyfuzyjną, nie wywołujący strat energii i nie wymagający zasilania zewnętrznego. Laboratorium Dworku Polskiego jest prekursorem badań nad dyfuzją dwutlenku węgla przez przegrody budowlane.
– Mikroklimat w naszych domach zawsze miał opinię bardzo dobrego, ale teraz mamy na ten temat doświadczalne dane. Aby zmniejszyć do minimum opór dyfuzyjny wszystkie przegrody zewnętrzne naszych domów są zbudowane jak namiot z tropikiem: mają odsunięte warstwy elewacyjne i wewnętrzną szczelinę wentylacyjną konsekwentnie poprowadzoną od cokołu do kalenicy dachu – wyjaśnia prezes Jacek Koziński. – Warto podkreślić, że stosowana przez nas idea budowy przegród zewnętrznych jest wzorowana na naturze. Sierść zwierząt też łączy duży opór cieplny ze znikomym oporem dyfuzyjnym.
Obecnie firma prowadzi badania nad „ścianami wodnymi”, bardzo obiecującą koncepcją ścian o dodatnim bilansie energetycznym w skali sezonu grzewczego, w których tradycyjna izolacja zastąpiona jest wodą gromadzącą energię słoneczną.
Prace laboratorium firmy mogą się stać zalążkiem polskiej szkoły budownictwa pasywnego. Ich wyróżniającą cechą jest znacznie niższa cena niż rozwiązań dotychczas stosowanych. Dzięki temu mogą stać się powszechnym standardem, a to dałoby szansę na realizację dyrektywy europejskiej o budowaniu od 2020 roku wyłącznie domów o „prawie zerowym zapotrzebowaniu na energię”.
Tradycyjna polska architektura
Na uwagę zasługuje też harmonijne połączenie nowoczesnej techniki z historyzującą architekturą i urbanistyką, czego najlepszym przykładem jest zbudowana na wzór starego miasteczka osada Krzywa Iwiczna pod Piasecznem. Według starych wzorów ma ona rynek, kamieniczki podcieniowe i kręte, małe uliczki. Nowoczesna technika, ale stary duch i stara estetyka.
O firmie Dworek Polski:
Historia Dworku Polskiego zaczęła się około 1990 roku. Pierwsze prace to zabezpieczenia konstrukcji zabytkowych kościołów i budowanie domów według własnych projektów .
Połączenie w jednej firmie projektowania i wykonawstwa szybko zaowocowało własnym zintegrowanym, skomputeryzowanym, modularnym, systemem architektoniczno-konstrukcyjnym i usprawnieniem organizacji budów poprzez typizację elementów i ich prefabrykację we własnym zakładzie przygotowania drewna pod Hajnówką. Według tego systemu, stale go doskonaląc, firma zbudowała już ponad 800 domów.
Kontakt z zabytkami, ze starą myślą techniczną i architektoniczną ukierunkował filozofię i architekturę projektów Dworek Polski. Dlatego projekty firmy preferują tradycyjną urbanistykę, architekturę, estetykę i nastrój przestrzeni, co owocuje silnym związkiem emocjonalnym mieszkańców osiedli Dworek Polski z miejscem zamieszkania, jednoczy ich i dobrze służy budowaniu lokalnych społeczności.
