Notariusze o przekształceniach

1304

Stanowisko Krajowej Rady Notarialnej z dnia 11 stycznia 2019 roku w sprawie sporządzania po dniu 1 stycznia 2019 r. przez notariuszy aktów notarialnych obejmujących umowy zbycia nieruchomości objętych ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz.U. z 2018 r. poz. 1716 ze zm.).

Zgodnie z ustawą z dn. 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, z dniem 1 stycznia 2019 r. z mocy prawa nastąpiło przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów. Ujawnienie prawa własności gruntu w księdze wieczystej oraz w ewidencji gruntów i budynków następuje na podstawie zaświadczenia wydawanego przez właściwy organ.

W związku z powyższym pojawił się istotny dla praktyki obrotu nieruchomościami problem dotyczący możliwości zbywania lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość (obrót wtórny lokalami). Na posiedzeniu w dniu 11 stycznia 2019 r. KRN przyjęła stanowisko, w którym przedstawiła pogląd, że do dokumentowania w formie aktów notarialnych umów zbycia lokali stanowiących odrębną nieruchomość nie jest konieczne uprzednie wydanie zaświadczeń, o których mowa w art. 4 powołanej wyżej ustawy.

W przyjętym stanowisku Krajowa Rada Notarialna zaznaczyła, że nie ma przeszkód, aby w wymienionych wyżej umowach przy opisie zbywanej nieruchomości lokalowej wskazać, że według treści księgi wieczystej prowadzonej dla lokalu – z własnością takiego lokalu związany jest udział w nieruchomości wspólnej, którą stanowi między innymi prawo użytkowania wieczystego gruntu. W dalszej części umowy pożądane jest zamieszczenie pouczenia skierowanego do stron transakcji, że grunt będący w użytkowaniu wieczystym, stanowiący nieruchomość wspólną, mógł ulec przekształceniu w prawo własności na podstawie powołanej wyżej ustawy z dnia 20 lipca 2018 r.

Krajowa Rada Notarialna wskazała, że przedłożenie notariuszowi zaświadczenia potwierdzającego przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów w prawo własności jest konieczne przy ustanawianiu odrębnej własności lokali w budynkach wzniesionych na gruntach będących przed dniem 1 stycznia 2019 r. w użytkowaniu wieczystym, jak również przy zbywaniu zabudowanych domami mieszkalnymi jednorodzinnymi gruntów będących przed dniem 1 stycznia 2019 r. w użytkowaniu wieczystym.

Zgodnie z art. 4 ust. 7 powołanej ustawy właściwy organ przekazuje zaświadczenie do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej w terminie 14 dni od jego wydania. Na tej podstawie sąd dokonuje z urzędu wpisu własności gruntu oraz wpisu roszczenia o opłatę w księgach wieczystych (art. 5 ust. 1).

W opinii KRN powyższa regulacja nie stanowi przeszkody do złożenia przez notariusza wniosku przy pomocy systemu teleinformatycznego o dokonanie przez sąd z urzędu wpisu roszczenia o opłatę w księgach wieczystych oraz wykreślenia (także z urzędu) w księdze wieczystej wszelkich wpisów dotyczących użytkowania wieczystego